Տրամաբանությունը հուշում էր, որ երեկ Մոսկվայում հայկական օր է լինելու: Համենայն դեպս, պետք է ավարտվեր Հայաստանի՝ ԵԱՏՄ-ին միանալու ընթացակարգը: Ու ավարտվեց: Ավելին, պարզվեց, որ Մաքսային եռյակը դառնում է հնգյակ, որովհետև Ղրղզստանը նույնպես միանում է նրան՝ չնայած այս երկրի նախագահն օրն երկու անգամ կարծիք է փոխում, ժամկետներ նշում, հետո՝ ժամկետները վերանայում, ԵԱՏՄ-ն համարում է «չարիքներից փոքրագույնը»:
Բայց նույնիսկ այդ իրադարձությունը նշանակալի չեղավ, որովհետև ԵԱՏՄ անդամ երկրների ղեկավարների գագաթնաժողովին նախորդել էր դրա հիմնադիր երկրների միջև առևտրային պատերազմը: Ավելին, Բելառուսի ու Ղազախստանի նախագահներ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն ու Նուրսուլթան Նազարբաևը Մոսկվա էին ժամանել՝ նրա «ոխերիմ բարեկամ» Պետրո Պորոշենկոյին հյուրընկալվելուց ու նրան մի բոլ հաճոյախոսելուց հետո: Նազարբաևն ավելի զուսպ մարդ է ու իր մոսկովյան ասելիքը քողարկեց դիվանագիտական ձևակերպումների տակ, Լուկաշենկոն որոշեց «քաղաքական համերգ» տալ՝ Պուտինի ճակատին ասելով այն, ինչ մտածում է: Բատկան ասում է, որ եթե ցանկանա, կդառնա նախագահ, անգամ՝ եթե ողջ աշխարհն իրեն դեմ գնա: Ամբողջ աշխարհը միշտ էլ դեմ է եղել Լուկաշենկոյի վերընտրությանը՝ նրան կնքելով «Եվրոպայի վերջին բռնապետ» փաղաքշական տիտղոսով: Բելառուսի նախագահն իրականում վախենում է իր երկրում ուկրաինական սցենարի կրկնությունից, ու նրա երեկվա ասածն ուղղված էր Պուտինին, որին Բատկան հասկացնում էր, թե նահանջել չի պատրաստվում:
Ինչևէ, դեռ երկար կհիշվի Լուկաշենկոյի երեկվա բոցաշունչ ելույթը, որը քաղաքական պրագմատիզմի ու պոպուլիզմի չտեսնված հիբրիդ էր: Սակայն ռուս-բելառուսկան հարաբերություններն ու դրանց ճգնաժամն ինձ ավելի քիչ են անհանգստացնում: Ինձ մտահոգում է Հայաստանի ստվերված, խեղճ ու կրակ մուտքը ԵԱՏՄ ու այն տխուր հեռանակարը, որ մենք միշտ կարող ենք հայտվել եվրասիական հիմնական սուբեյեկտների վեճերի ստվերում:
Սուրեն ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ